Obecnie jedną z najbardziej powszechnych dolegliwości okulistycznych jest krótkowzroczność. To wada wzroku u dziecka, która rozwija się między innymi przez spędzanie wielu godzin ze wzrokiem skupionym na ekranach. Oczywiście dzieci miewają również inne problemy – we wczesnym dzieciństwie pojawia się zez, astygmatyzm, zdarza się również nadwzroczność. W każdym z tych przypadków konieczna jest konsultacja okulistyczna i leczenie. Jeśli nie zareagujesz w porę, wada wzroku u dziecka będzie się pogłębiać i zacznie ono mieć kłopoty z nauką i wykonywaniem codziennych czynności.
Wada wzroku u dziecka – co powinno zwrócić Twoją uwagę?
Każda wada wzroku u dziecka daje inne objawy, ze względu na swoją specyfikę. Łączy je jedna wspólna cecha – są zaburzeniami prawidłowego widzenia. Wszystkie – poza krótkowzrocznością są wrodzone. Minusowa lub plusowa wada wzroku u dziecka może rozwijać się z powodu nadmiernego przeciążania wzroku, złego oświetlenia do pracy itd.
Wada wzroku u niemowlaka jest stosunkowo trudna do rozpoznania. Objawy, które powinny zaniepokoić rodziców to brak zainteresowania otoczeniem podczas spacerów. Dziecko, które widzi prawidłowo rozgląda się z ciekawością, starsze wskazuje na przedmioty lub zwierzęta, które szczególnie go zainteresują. Maluch nie rozpoznaje również osób, które zbliżają się do niego, uśmiecha się, dopiero gdy słyszy znajomy głos. Niemowlę, które trze oczka często i mruży je nader często prawdopodobnie ma problem ze wzrokiem. W takiej sytuacji warto udać się na badanie okulistyczne.
U starszych dzieci wada wzroku objawia się bólami gałek ocznych i głowy. Przedszkolak czy dziecko w wieku szkolnym prawdopodobnie zasygnalizuje nam, że nie widzi tego, co jest na tablicy, gdy siedzi za daleko lub za blisko. Takich informacji nie wolno bagatelizować, bo nieleczona wada wzroku u dziecka pogłębia się. Konsekwencją nieprawidłowego widzenia są również problemy w nauce – dziecko nie chce czytać i robić zadań, zaczyna dostawać gorsze oceny.
Najczęstsze problemy ze wzrokiem u dzieci
Jak rozpoznać, że rozwija się wada wzroku u dziecka? Objawy są charakterystyczne, ale inne dla każdego z problemów.
Krótkowzroczność u dziecka – objawy:
- maluch siada blisko telewizora,
- po zmroku słabo widzi,
- przygląda się przedmiotom z bliska,
- pochyla głowę nad książeczką,
- wytęża wzrok, gdy patrzy na przedmioty znajdujące się w oddali,
- nie rozpoznaje znajomych osób z daleka.
Nadwzroczność u dziecka – objawy:
- doskonale widzi to, co jest daleko, dostrzega szczegóły,
- siada daleko od ekranu,
- odsuwa przedmioty od siebie, żeby lepiej je zobaczyć,
- nie dostrzega tego, co jest w pobliżu, zdarza mu się potykać o przedmioty,
- szybko męczy się czytaniem i pisaniem.
Astygmatyzm u dziecka – objawy:
- dziecko skarży się na bóle głowy,
- przekrzywia główkę lub układa książeczkę pod kątem, by lepiej widzieć,
- trzyma przedmioty blisko twarzy.
Astygmatyzm to wada wzroku u dzieci, która może występować wraz z krótkowzrocznością lub nadwzrocznością. Wówczas mamy do czynienia z mieszaną wadą.
Zez to wada wzroku u dzieci, która często wymaga korekty operacyjnej. U najmłodszych bywa fizjologiczny, jest to wada wzroku u niemowlaka, która z wiekiem przechodzi, ale zawsze trzeba skonsultować się z okulistą. W przypadku dzieci starszych zez objawia się zamykaniem jednego oczka i patrzeniem na przedmioty pod pewnym kątem. Podłożem fizjologicznym zeza jest nieprawidłowe ustawienie jednej lub obu gałek ocznych spowodowane przez paraliż mięśnia.
Zez można korygować okularami i ćwiczeniami, ale często zaleca się korekcję operacyjną. Jest to zabieg w pełnej narkozie, który polega na podcięciu sparaliżowanego mięśnia i ułożeniu oka we właściwej pozycji. Zwykle wykonuje się go na oddziałach chirurgii dnia jednego. Po korekcji zeza dziecko musi unikać wysiłku fizycznego przez ok. pół roku. Zez to wada wzroku u dziecka, której zaniedbanie może nieść za sobą poważne konsekwencje. Dziecko widzi podwójnie, więc zaczyna mieć duże problemy z nauką. Potyka się i przewraca czasem bez powodu.
Czy wada wzroku u dziecka może się cofnąć?
Twierdząca odpowiedź na pytanie: czy wada wzroku u dziecka może się cofnąć samoistnie, jest bardzo niebezpieczne. Wady wzroku, gdy się już pojawiają, nie znikają z wiekiem. Wyjątkiem jest zezowanie u niemowląt do 6. miesiąca życia, które wynika z faktu, że narząd wzroku wciąż się u nich rozwija.
Dobrą informacją jest to, że rozwojowi wady można zapobiegać. Zatem na pytanie, czy krótkowzroczność u dzieci może się cofnąć, brzmi: nie, ale można zatrzymać jej pogłębianie się. Analogiczna odpowiedź padnie na częste pytanie rodziców, czy nadwzroczność u dziecka można wyleczyć? Właściwe postępowanie, czyli wizyta u okulisty po zaobserwowaniu pierwszych objawów to sposób, by nie powstała bardzo duża wada wzroku u dziecka.
Jak wygląda postępowanie, gdy zauważymy krótkowzroczność lub nadwzroczność u dziecka? Kiedy okulary stają się niezbędne? Małe wady wzroku nie wymagają noszenia okularów przez cały czas. Najczęściej okulista prosi, aby dziecko zakładało je na lekcje, do oglądania telewizji i czytania. Bardzo ważne są regularne kontrole okulistyczne, bo wówczas można reagować szybko na każdą zmianę.
Pamiętaj, zwiększenie mocy okularów to nie tragedia. Soczewki o właściwej mocy są po to, by maluch mógł normalnie funkcjonować, nie cierpiał na bóle głowy i mógł uczyć się w tym samym tempie co inne dzieci.
Jak zapobiegać rozwojowi wad wzroku u dzieci?
Niektórym wadom nie można zapobiec, ponieważ są wrodzone. Można natomiast uniknąć tzw. krótkowzroczności szkolnej lub zahamować rozwój pozostałych wad. Zadbaj o to, by pokój dziecka był prawidłowo oświetlony. Bardzo ważne jest zróżnicowane natężenie światła do różnych czynności.
Lampka nocna powinna dawać delikatne światło, natomiast ta, przy której dziecko rysuje, układa puzzle czy odrabia lekcje, powinna jasno oświetlać blat roboczy. Wyznacz czas na korzystanie z elektroniki – zbyt długie wpatrywanie się w ekran ma zły wpływ na wzrok. Posadź dziecko w odpowiedniej odległości od ekranu telewizora.
Zadbaj, by nie przemęczało wzroku. Wielu rodziców zastanawia się pewnie, czy krótkowzroczność u dziecka może się cofnąć, jeśli będą postępować w ten sposób. Niestety nie, ale możemy liczyć na to, że nie będzie postępować.
Wada wzroku u dziecka. Kilka słów na koniec
Gdy pojawia się wada wzroku u dziecka, powinniśmy reagować szybko. Niestety z wizytami u okulistów dziecięcych jest spory problem. Na wizytę w ramach NFZ trzeba czekać nawet do 12 miesięcy. Nie można czekać tak długo, ale z kolei prywatna konsultacja sporo kosztuje. Chętnie pomożemy – w ramach ubezpieczenia dziecka
